NCERT Solutions Class 6 Sanskrit Chapter 1 – शब्द परिचय 1. यहां class 6 Chapter 1 के लिए सभी NCERT समाधान दिए गए हैं। इस solutions में class 6 में पढ़ाए गए sanskrit के शब्द परिचय 1 के प्रश्न, उत्तर, चित्र, स्पष्टीकरण शामिल हैं. यहां आप संपूर्ण एनसीईआरटी समाधान कक्षा 6 संस्कृत अध्याय 1- शब्द परिचय 1 प्राप्त कर सकते हैं एक ही स्थान पर।

इस अध्याय को बेहतर ढंग से समझने के लिए, you should also see summary of Chapter 1 शब्दपरिचय: – I , Sanskrit, Class 6.

Class	6
Subject	Sanskrit
Book	रुचिरा
Chapter Number	1
Chapter Name	शब्दपरिचय: – I

NCERT Solutions Class 6 Chapter 1 शब्दपरिचय: I

अभ्यास:

Question 1:

(क) उच्चारणं कुरुत।

(ख) चित्राणि दृष्ट्वा पदानि उच्चारयत।

ANSWER:

Note: इस प्रश्न का उत्तर विद्यार्थियों को स्वयं बोलकर करना है। अतः विद्यार्थी इन्हें स्वयं पढ़कर बोले।

Question 2:

(क) वर्णसंयोजनेन पदं लिखत-(वर्ण जोड़कर पद लिखिए)

(ख) पदानां वर्णविच्छेदं प्रदर्शयत- (पदों का वर्ण-विच्छेद प्रदर्शित कीजिए)

ANSWER:

(क)

च् + अ + ष् + अ + क् + अः	=	चषकः
स् + औ + च् + इ + क् + अः	=	सौचिकः
श् + उ + न् + अ + क् + औ	=	शुनकौ
ध् + आ + व् + अ + त् + अः	=	धावतः
व् + ऋ + द् + ध् + आः	=	वृद्धाः
ग् + आ + य्+ अ + न् + त् + इ	=	गायन्ति

(ख)

• सीव्यति = स् + ई + व् + य् + त् + इ
• वर्णाः = व् + अ + र् + ण् + आः
• कुक्कुरौ = क् + उ + क् + क् + उ + र् + औ
• मयूराः = म् + अ + य् + ऊ + र् + आः
• बालकः = ब् + आ + ल् + क् + अः

Question 3:

उदाहरणं दृष्ट्वा रिक्तस्थानानि पूरयत- (उदाहरण देखकर रिक्त स्थान भरिए)

यथा-

चषकः	चषकौ	चषकाः
……………..	बलीवर्दौ	………………
शुनकः	………………	………………
………………	………………	मृगाः
………………	सौचिकौ	………………
मयूरः	………………	………………

ANSWER:

चषकः	चषकौ	चषकाः
बलीवर्दः	बलीवर्दौ	बलीवर्दाः
शुनकः	शुनकौ	शुनकाः
मृगः	मृगौ	मृगाः
सौचिकः	सौचिकौ	सौचिकाः
मयूरः	मयूरौ	मयूराः

Question 4:

चित्राणि दृष्ट्वा संस्कृतपदानि लिखत (चित्रों को देखकर संस्कृत पद लिखिए)

ANSWER:

गजः	काकः.	चन्द्रः
तालः	ऋक्षः	बिडालः

Question 5:

चित्रं दृष्टवा उत्तरं लिखत-(चित्र देखकर उत्तर लिखिए)

ANSWER:

अश्वौ धावतः।
कुक्कुराः बुक्कन्ति।
छात्रौ पठतः।
कृषकः बुक्कन्ति।
गजौ चलतः।

Question 6:

पदानि संयोज्य वाक्यानि रचयत-(पदों का मिलान करके वाक्य बनाइए)

ANSWER:

गजाः – चलन्ति।
सिंहौ – गर्जतः।
गायकः – गायति।
बालकौ – पठतः।
मयूराः – नृत्यन्ति।

Question 7:

मञ्जूषातः पदं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत- (मञ्जूषा से पद चुनकर रिक्त स्थान भरिए)

1. नत्यन्ति 2. गर्जतः 3. धावति 4. चलतः 5. फलन्ति 6. खादति
   (क) मयूराः …………….।
   (घ) सिंहौ ……………..।
   (ख) गजौ …………..।
   (ङ) वानरः ………… ।
   (ग) वृक्षाः ……………….।
   (च) अश्वः ……………..।

ANSWER:

(क) नृत्यन्ति
(ख) चलतः
(ग) फलन्ति
(घ) गर्जतः
(ङ) खादति
(च) धावति

Question 8:

सः, तौ, ते इत्येतेभ्यः उचितं सर्वनामपदं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत- (सः, तौ, ते-इन में से उचित सर्वनाम पद चुनकर रिक्त स्थान भरिए)

यथा- अश्वः धावति। – सः धावति।
(क) गजाः चलन्ति – ……….. चलन्ति।
(ख) छात्रौ पठतः। – ……….. पठतः।
(ग) वानराः क्रीडन्ति। – ……….. क्रीडन्ति।
(घ) गायकः गायति। – ……….. गायति।
(ङ) मयूराः नृत्यन्ति। – ……….. नृत्यन्ति।

ANSWER:

(क)	गजाः चलन्ति।	–	ते चलन्तिः।
(ख)	छात्रौ पठतः।	–	तौ पठतः।
(ग)	वानराः क्रीडन्ति।	–	ते क्रीडन्ति।
(घ)	गायकः गायति।	–	सः गायति।
(ङ)	मयूराः नृत्यन्ति।	–	ते नृत्यन्ति।

NCERT / CBSE Book for Class 6 Sanskrit

You can download the NCERT Book for Class 6 Sanskrit in PDF format for free. Otherwise you can also buy it easily online.

• Click here for NCERT Book for Class 6 Sanskrit